|
Emmerke
Franske en Dien waren de uursten van ons gebuurt. Zellie waren bij ons de oudsten.
Toen de gebuurt nog geen gebuurt was, begonnen zellie twije er al mi toe ze, bekant
veertig jaar gelejen er dette huiske neer hadden gezet als eerste van ‘De
Veertigdaagse Vasten’ zoals de toent af en klaar was precies geteld veertig heuz’ van
ons straat wieren genuumd. Ze kenden mekaren al wel langerder netuurlijk. Want
gelijk da in hunnen tjid gewoonte was, hadden zij getwenen twije veurafjaren
geplend nadat ze samen gakkerdeerd hadden desse ’t zouden doen. Franske en hullie
Dien waren aan mekaar gekommen op Gimmert kermis. Ze waren toen vur tuurst
samen in de schuitjes geweest en Franske had mee jalle lef die tie in zeen mieter had
al z’n kracht en al zijne puf d’r uit gejagen tot hullie schuitje - mee Diene op den
booiem veur hum zittend - mi de punt van zowel de veur- als den achterkant het
zeil raakte en de mens van de kermisschuitjes op de rem trooi.
Int tweede van die twije jaar begozzen zellie hutje bij mutje te leggen um brulft te
kannen vieren. Ze kochten en hiepeteekten ditte huiske hier, wor ze nou nog wonen.
Wijter is alles gebeurd zoals zellie zeen eigen veurgenommen hadden
en zoals het hoorde. Trouwen en intrekken, kiendjes kopen en kiendjes dopen en
leren lopen, kakschool, grote school, ambachtschool, mater amabilisschool of
huishoudschool en ene opt semenarrie (mar die kwam weer terug, pss-pss ‘en ie ha
de kleer’ al aan’) en toen ze groot zat waren gegroeid, was ’t jonkvolk veur en na
uitgevleugeld en was het levendige huiske weer stil geworren mee op de zondeggen
de dwarreldrukte van kleinkiendjes.
Maar ditte verhaal gaat eigenlijk hillemaal nie jover begin en duur. Het gaat over hoe
het afliep en hoe het kwam dč Dien en Franske de veertig jaar hier wonen en samen
zijn krek nie gehaald hebben. Ja, het was nog verrekkes arig afgelopen ook nog. Vlee
jaar, vurrige zomer was dat. Djuu toch!
Achter hullie huiske had Franske krek als wij allemaal alzeleven moeshof gehad. De
Franskese was nen hille goeie. Dien had altijd gruuntens zat en zondegs namen de
druktemakers plestiekeren tassen vol bonnen, dijvie, slaai, kroten, kollen, selderie en
navenant er int hofke wies mee naar hullie thuizen. Daar in zijne moeshof was het dat
het met Franskes ineens gedaan was. Dien vertelde daar over tegen een nieuwd
gekomen buurvrouw, krek in dien tijd. Die nij had de buurt wel uitgenoderd vur
koffie en pipperkoek te vatten en vur kennis te maken en zo. Mar venwegens
Franskes uitvaart was Dien nie kannen komen, ielkendijn begrijpt da, wonne?
Umdaarom kwam die buurvrouw dan nou op kennismaakviesiet bij die recentelijke
weeuw, Dien dus, enkelde huiskes wijter de straat in. En waar praten zo’n vrouwen
dan over? Ŕ la, over Franskes netuurlijk. Dien ’t meest, dat spreekt.
Buurvrouw toch! zee Dien, nog vol gevuul en overstromend van verdriet venwegens
het verlies. Hij was nog zo flink en goed ter been en alles, nooit nie ziek of niks, aalt
bezig mee teen of tander, mar veul doende hier achter in de moeshof. En wezenlijk
waar, vur meen deed ie álles. Ik gong bij hum altijd veur (en zij dacht terug aan de
schuitjes toen op Gimmert kermis)
Dieje veurdemiddeg ha’k hum den hof ingestuurd vur nog gauw ’n paar haffels
bontjes te plukken voort middegeten. Mar ie kwam nie terug! Hillemol niet. Oh
buurvrouw, wa me allemol nog te wachten stond. Uurst dee jik zijn best roepen,
maar da haalde niks uit, geen antwoord of niks. Toen z’n kaffee opgebeld. Daar was
ie jok niet, dizze kijer. En toen ben ik gon zuuken. En daar vond ik m’ne mens toch
… in ons eigenste moeshofke lag ie daar te liggen, ons Franske, tussen en op de
sperziebontjes. Zo stil als wat, en geen leven of niks meer erin te kriegen, of ik
er nou ‘ns mee dee schudden of nie. Hij lag er zo stil en ie bleef maar;liggen. Neven
zeen emmerke … En Dien begos grif te liptrillen en te simpen. Zo’n gemaljeerd
emmerke wast, buurvrouw, zo’n gruun weetewel, mee int wit ‘Groenten’
erop. Mee een houteren dragerke aan den hengsel. ‘K snap nog nooit hoe ze toch
zo’n houtje eraan gekregen hebben … en zo sauwelde Dien nog wa door over da
verduveld emmerke.
Uurst moest ze nou eens heur pötje beheurlijk uitsimpen. De tranen deden heur over
de wangen deden. De buurrouw hield d’r geperremenénterde bolleke schoon scheef
van de meewaardigheid, die bij Diene als heel gemeend en echt overkwam.
Máár buurvrouw toch! zei de buurvrouw tegen Diene. Jouwe mens zo maar
ineens dood én in de bonen! Wat hedde gij toen toch gedaan? Wat hedde
aangevangen, ocherme!?
Ja, zee Dien en ze snikte ne grote snik. Wa moest ik er toch mee janvangen snf snf.
Toen heb ‘k dan mar een fles ertjes opengetrokken …