Bastaardvloeken
allejizzus
bastaardvloek; meestal bijwoord
Jo van Tilborg -- Elk keind dè op
de grôote school zaat, moes éne keer per jaor, drie centen
meejbrengen, méér mocht ôok, mar bij ons vonden ze dè al allejizzus
veul geld. (uit Lodewijk van den Bredevoort, Kosset den brèùne
eigeluk wel trekken dl. 1, 2006)
Jo van Tilborg -- ‘Assik dè ding
ötlaot, krèèg ikket allejizzus in menne rug’, ze bedoelde der kesjet.
(uit Lodewijk van den Bredevoort, Kosset den brèùne eigeluk wel
trekken dl. 1, 2006)
gaddeezeme
bastaardvloek
Jan Jaansen
(Piet Heerkens) -- De mergen daorop kos oome Teun haost nie uit z'n
bed kome, zoo stijf waar ie. "Wel gaddezeme," bromde-nie, "m'n beene
slaope nog nao en ze willen mar nie wakker worren…” (uit ‘Oome Teun
op collecte’, Nwe. Tilb. Courant, 1939)
gaddimmes
bastaardvloek
Jan Jaansen
(Piet Heerkens) -- Die geleerde architecten jaogen oe mar op
onnoodige onkosten. Wè ze buitengewoon goed kunnen: rekeningen
schrijven, dè kunne ze gaddimmes goed." uit ‘Bad Baozel’; Mwe. Tilb.
Courant, 1939)
gaddoome
bastaardvloek
Lechim (Michel van
de Ven) -- Ge heur'et bekaant alle daoge :/ Wanneer komt 'r nog is
sneuw?/ Dès gadoome lang geleeje/ 't lèkent wel 'n halve euw.
(uit ‘Sneuw’, ongedateerd knipsel
uit De Tilburgse Koerier; ca. 1975)
Lechim (Michel van
de Ven) – (bij de troonsafstand van koningin Juliana) -- Wè Juliaon
vur ons gedaon hee/ Dès gadoome nie mar niks
(uit ‘Mee pesjoen’, ongedateerd
knipsel uit De Tilburgse Koerier 1975)
“'t Wordt gadoome ammol duurder”
Heurde daogeluks duuzend keer
'n Klootig pekske sigerette
Dè kost vort 'n kwartje meer.
Lechim – ‘BeeTeeWee-wee…’
Ik had men vertier en fietste mee veul plezier
in de verte zaag ik altij den heuvelse toren.
Mar op ene keer mee hul men gekèèk
verzelde ik in 'n vremde wèèk
en gadomme, ik was harstikke verlore.
Elie van Schilt – ‘Toon den zoon (van Nilleske)’
Karel de Beer -- “Kèts (Kaatsheuvel) èn Lôon zèn eene gaddoome" (dit
is één pot nat.) -- (2000, van de website over Tilburgse bijnamen
van Karel de Beer)
Gerard Steijns -- Èn dès gaddoome ok en goej reeje vur fist! (Tien
jaor diktees van Gródjes, 2010)
gadoorie
bastaardvloek
K+B gadoorie
Jan
Jaansen (Piet Heerkens) -- Gaddorie," riep oome Teun… (Oome Teun en
de Iemkers - door A. Wibbelt, naoverteld deur P. Heerkens S.V.D.;
1941)
Jan
Jaansen (Piet Heerkens) -- Gaddorie, gij bent nog magerder as
vruuger, mensch. (Oome Teun en de Iemkers - door A. Wibbelt,
naoverteld deur P. Heerkens S.V.D.; 1941)
gatjèn
bastaardvloek
Lechim (M. v.d. Ven) -- Gatjèn wè hemme toch genoten/ Van 't
prachtig weer in maai/ Gin vögeltje heeter gefloten/ Gin blumke
bloeit 'r langs de Laai. (ongedateerd knipsel uit De Tilburgse
Koerier; ca. 1975)
Lechim (M. v.d. Ven) -- Telangeliste was ’t gatjèn/ Nie mir om uit
te staon… (ongedateerd knipsel uit De Tilburgse Koerier; ca. 1975)
Jan
Jaansen (Piet Heerkens) -- "Haaw op mee dè gekreun," zee taante
Hanna, "ik wor d'r zemellappig van, gatjèn… (uit ‘Oome Teun en den
dokter’, Nwe. Tilb. Courant, 1939)
gatjevergimme
bastaardvloek
Piet Heerkens -- "Wel gatjevergimme,/ die kraai krijgt et verrig,/
riep Jan, 't is 'n slimme!" (uit ‘De köster van Baokel’, in:
Vertesselkes, 1941)
gatjuu
bastaardvloek
Lechim (M.
v.d. Ven) -- En Sjaan zaat in d'r nuuwe baank/ Gatju wè was ze frèèd.
(ongedateerd knipsel uit De Tilburgse Koerier; ca. 1975)
Lechim (M. v.d. Ven) -- Gatju, wè zumme dan fiste strak.
(ongedateerd knipsel uit De Tilburgse Koerier; ca. 1975)
Lechim (M. v.d. Ven) -- Ik hagge't gezee, dus mos ik mee/ Gatju,
ha'ik mar niks gezee… (ongedateerd knipsel uit De Tilburgse Koerier;
ca. 1975)
Lechim (M. v.d. Ven) -- Vleeje week is de St.-Anna-kerk/ in 't
openbaor verkocht/ Gatju Kriesje, wè was 't 'r druk/ Dè hadde nóót
verwocht. (ongedateerd knipsel uit De Tilburgse Koerier; ca. 1975)
MTW
verdorie: uitroep van teleurstelling (God oh God)
Cees Robben gatjuu
gatsamme
bastaardvloek
(= God zal me ....)
K+B gatsamme
(passim)
Cees Robben -- Reesde
mee de B.B.A./ En zidde “gatverdikke?!”/ Dan wierde gij toch ôk
deurnat/ Gatsamme… net as ikke… (28-08-1954; deze prent speelt in op
de actualiteit: in de vakantiemaand augustus had het meer dan een
hele dag achter elkaar geregend. Bovendien is het een variant op het
zogenaamde ‘Tilburgs volkslied’)
Cees Robben –
Gelukkige is ’t woord nie, zik deuzig en zat.. mar zaolig gatsamme..
dè-wel….. (nieuwjaarsgedicht; 02-01-1970)
Piet van
Beers -- Biljarte zô nog gaon,….. messchien ôk damme./ Daor zwitte
ôk nie zôveul van, gatsamme. (uit ‘Roland Garros’; ca. 2005)
gatverdikke
bastaardvloek
Cees Robben – Zèède
gij oew stuur vort kwèèt,/ dur den romslom van den tèèd… (…) lôôpter
ôô de kentjes aaf/ en zegde gatverdikke…/ dan snapter ôôk gin bal
mir van/ gatsamme net as ikke… (deze tekst speelt in op de
ingrijpende veranderingen binnen de katholieke geloofsbeleving;
03-04-1970; ook dit is een variant op het ‘Tilburgs volkslied’)
Karel de
Beer -- Praote gij van "gienderwèèd,"/ Koomde wèl es dur de Rèèt,/
Witte gij ok wort Kedènt is,/ Itte pòlling meej de Kèrmis,/ Kènde
gij et Fraatersgat,/ Èn zègde "gatverdikke!"/ Dan zijdegij van onze
stad,/ Van Tilbörg, nèt as ikke! -- Tussen haakjes: dit lied moest
bij speciale gelegenheden plechtig gezongen worden, staande en uit
volle borst, herinner ik mij van vieringen van belangrijke
verjaardagen van mijn oma. Voordat dit gebeurd was mocht de aanval
op het familiediner beslist niet worden ingezet. (2000, van de
website over Tilburgse bijnamen van Karel de Beer)
gatvergiele
bastaardvloek
Cees Robben – Gatvergiele, gienderwèèd.. daor gao die Gôolse giebergèèt
(25-10-1985)
gatvergielegèètekeutel
bastaardvloek
SN
Gatvergielegèètekeutel, wès dè heet (160909)
gatvergimme
Bastaardvloek: gat = God; vergimme = vergeef me
ook
adjectivisch gebruikt: Die gatvergimmese kwòjóng!
K+B
gatvergimme
Cees Robben ik kan dè gatvergimmes gaotje nie vèène (15-04-1965)
Cees Robben – Ge staot zonder benzine meneer… Wel gatvergimme.. daor kan ik bist al
drie daoge mee gereeje hebbe… (14-03-1975)
SN Jè, dès
gatvergimme nie op sneubòlle gekokt (311208)
Cees Robben
– ge zit gatvergimme net te loere as unne hond in ’n vleeshal..
(02-07-1976)
Cees Robben
– Ik ben geboren en getogen/ in de aauwe Koningswaai/ en ik had daor
in’t verleeje/ gatvergimmes munnen draai… (over Pieta Melis;
19-02-1971)
Willem van Mook – ’k Heb gatvergimme m'n ziel toch nie aon den duvel
verkocht, 'k Ben 'ne goeie katholieke meens. (Nieuwe Brabantse
novellen; ca. 1970)
Jodocus (J. Stroucken) -- En wè 's dè, gatvergimme?/ Dè zèn rooj
spruite, zeej ik fier (Toemet hooj; 1993)
Piet van Beers -- Ge hèt me doen simme/ gatvergimme. (uit ‘Lieve
Annelieke’)
gatvermiedenhoed
bastaardvloek; wsch. persoonlijk taalgebruik
Tony Ansems
-- Zondags ging ie gerre nor 't café toe/ Mar ons Oma vond/ Dat ie
ut mar nie moes doen/ Ze verstopte zijn schoenen/ En den Opa
zachtjes vloeken/ Gatvermiedenhoed. (Van de cd ‘Gatvermiedenhoed’,
2010)
gòdsakkerdekont
interj.
MTW
bastaardvloek
jandoorie
bastaardvloek
Piet van Beers -- Der waare
schaole vol meej vlêes/ èn hêete “Kip Pandoorie./ De sambal en de
ketjap mòkten ’t/ nog èrger hêet jandorie. (uit ‘Ôome Jan’;
www.cubra)
jikkeres van meraante
uitroep
-
bastaardvloek
- Eerste lid
= wsch. 'jezus-christus'
K+B och
jikkeres, o jikkeres, och jikkeris, och jazzes-van-merante
Jan Jaansen (Piet Heerkens) --
Jikkerevanmaraante, waor moet et in godsheerenaom dan toch naor toe
mee de wereld! (uit ‘De nuuwe dokter’, Nwe. Tilb. Courant, 1940)
HvR jikkeres
van merante nòg òn toe!
Verh. OJIKKERES, uitroep van spijt; verbastering van: o, Jezus Christus.
Bont
marante! uitroep (gew. in verb. met s'ee'zes)
s'ee'zes, tussenw., sjezus.' ... Jezus Marante, seezesmarante!
OT 66:59,
113
nondedomme
bastaardvloek
Cees Robben – Non-de-domme
schiet toch op Drikka… Gij wordt vort hoe lammer hoe lammer…
(13-10-1978)
nondejuu - nondetjuu
bastaardvloek
Henriëtte Vunderink
-- Dus smiddags nòr den Heuvel,/ èn al bij den bocht/ ston enen
ijskooboer die/ benaan meej slagroom ok verkocht./ Vur ons gin
daogelekse kost,/ dè stond noot opt menuu./ Gelèèk mar ieder tweej
besteld,/ dè smokte, nondetjuu!! (uit ‘ Kèrmes’, in kZal van oe
blèèven haawe, 2007)
nondetonn èèr
bastaardvloek
Cees Robben – Nondetonnair
Naris.. is ‘t naa glad.. of zemme zat…. (02-04-1976)
pòtdoome
bastaardvloek
Naarus (Bernard de Pont) --
Naa zè’k
potdoome allebaai m’n gouw ringe vlore… (uit: Brieven van 'n oud Tilburger; in Groot Tilburg, 1940)
Lechim (Michel van
de Ven) (over een schilderij van Van Gogh) -- Dè schilderij, dè mot
potdoome/ Ok al is't dan mar in 't klèn/ 'n Standbeeld van d'n
noesten èver/ Vur de Tilburgse wèvers zèn.
(ongedateerd knipsel uit De Tilburgse Koerier; ca. 1975)
Naarus (Bernard de Pont) --
Sakkerkiske, ‘k zèr nog muug van… (uit: Brieven van 'n oud
Tilburger; in Groot Tilburg, 1940)
sakkerdanieèl
interj.
bastaardvloek
D'16
"sakkerdaniel - n'uitroep"
WNT
SAKKER ontl. aan Fr. sacré, als eerste lid in merendeels verouderde
bastaardvloeken
sakkerdekont
bastaardvloek
Tony Ansems --
En as ge nao 't
examen/ De post op bent gaon haole/ Dan vende uit, sakkerdekont/ Ge
zeit al weer gezakt. (uit ‘Vursorteren’ (1971), van de cd
‘Gatvermiedenhoed’, 2010)
sakkerdoome
interj.
krachtterm
D'16
"sakkerdoome! - 'n uitroep"
WNT
SAKKER van Fr. sacré: in meerendeels verouderde bastaardvloeken
sakkere
ww., zw.
Kubke Kladder (Pierre van Beek)
-- Hij was zô kwaod as 't aachterste end van den duvel. Vergimme wè
sakkerde-n-ie: hij was mee ginnen riek mir te voeieren! (uit: Uit 't
Klokhuis van Brabant, Nwe. Tilb. Courant 1929)
Jan Jaansen (Piet Heerkens) --
Er wier
gevloekt en gesakkerd en gegild en de kender begosse van louter
plezier kopje te duikelen over de natte waai.
(uit ‘De nuuwe dokter’, Nwe. Tilb. Courant, 1940)
Piet Heerkens -- Die heidenen in
et bos/ wie zou d'r nie op sakkere,/ sakkere,/ die heidenen in et
bos/ ze jakkeren over et mos. (uit: ‘In et bos’, in De kinkenduut,
1940)
FVb foeteren, vloeken
WBD III.3.1:273 'sakkeren' =
vloeken
WNT SAKKEREN - vloeken, foeteren
Biks sakkere ww - vloeken,
foeteren
sakkerjèns
bastaardvloek als bijwoord of bijvoeglijk
naamwoord
Willem van Mook --
Verdomme jammerde
hij, dieje sakkerjense duvel is er wir mee z'n herrie.
(Nieuwe Brabantse novellen;
ca. 1970)
sakkerjuu
bastaardvloek
Willem van Mook -- 't Is de duvel
die-t-er mee spult, sakkerju. (Nieuwe Brabantse novellen; ca.
1970)
sakkers
bijv.nmw., bijwoord
Wim van Boxtel --
Mar gin rust is hun vergeven,/ zolang diejen wend zo sakkers waait./
Kek 'ns daor, hoetie bij d'n toren,/ gulzig dur de blaoikes graait.
(uit ‘Blaoikes waaien’, in Brabants Bont, 1979)
sèrniedoome
interj.
bastaardvloek
"serniedoomen - n'uitroep"
soodej èn
bastaardvloek
Tony Ansems --
Agge ze ziet, praot
van geluk/ Ze lijkt sodejen zo'n lekker stuk/ Ze laacht en zwaait en
praot meej alleman/ In der korte rukskes en der leerzen aon. (uit
‘Dere pluusen hoed’, van de cd
‘Gatvermiedenhoed’, 2010)
soodejuu
bastaardvloek
Lechim (Michel van
de Ven) -- Sodeju wè is 't toch hèèt/ Ik zit te baoie in m'n zwèèt/
Al stao m'n kaauw pilske gerèèd/ Sodeju wè is 't toch hèèt. (uit ‘'t
Is noot nie goed’,
ongedateerd knipsel uit De Tilburgse Koerier; ca. 1975)
MTW
gematigde vloek
Biks
soodejuu - bastaardvloek
soodemarèl
bastaardvloek
Jan Jaansen (Piet Heerkens) --
"Sodemarèl,
wè-d-is-ie goed zeg!" (uit
‘Bad Baozel’ door A. Wibbelt, naoverteld deur P. Heerkens S.V.D.;
1941)
sodemekaatje
bastaardvloek
Jan Jaansen (Piet Heerkens) --
"Sodemekaatje,
wat is me dát daar 'n kannibaals gedoe," zee Johan toen ze
goed-en-wel buiten waren…
(Oome Teun en de Iemkers - door A. Wibbelt, naoverteld deur P.
Heerkens S.V.D.; 1941)
vergimme
interjectie - bastaardvloek
(vergeef me); ook adjectivisch gebruikt: die vergimmese kwòjong
Kubke Kladder (Pierre van Beek)
-- Hij was zô kwaod as 't aachterste end van den duvel. Vergimme wè
sakkerde-n-ie: hij was mee ginnen riek mir te voeieren! (uit: Uit 't
Klokhuis van Brabant, Nwe. Tilb. Courant 1929)
Cees Robben vergimmese snòtneuze;
Cees Robben en vergimmes ènd op scheut;
MTW 'vergimmes, vergimd' bw -
uitzonderlijk bijzonder
MTW 'Hè deej ut vergimmes goet'
- Hij deed het bijzonder goed.
FVb 'vergimmes goed' - heel goed
Cees Robben ''t doe wel vergimmes zeer'
Bosch vergimmes - krachtterm
(God vergeve mij); snel, als de wiedeweerga
|