Parijs - 19e eeuw Heinrich (Henri) Heine Charles Beltjens (1832-1890)

CuBra

HOME

 

1832, 2 mei Charles Beltjens geboren in Sittard
1822-1823 Heinrich Heine schrijft Lyrisches Intermezzo, opgenomen in Buch der Lieder, gedicht 53 luidt als volgt:

LIII

Ich steh' auf des Berges Spitze,

Und werde sentimental.

»Wenn ich ein Vöglein wäre!«

Seufz' ich viel tausend Mahl.

 

Wenn ich eine Schwalbe wäre,

So flög' ich zu dir, mein Kind,

Und baute mir mein Nestchen,

Wo deine Fenster sind.

 

Wenn ich eine Nachtigall wäre,

So flög' ich zu dir, mein Kind,

Und sänge dir Nachts meine Lieder

Herab von der grünen Lind'.

 

Wenn ich ein Gimpel wäre,

So flög' ich gleich an dein Herz;

Du bist ja hold den Gimpeln,

Und heilest Gimpelschmerz.

Charles Beltjens

Charles Beltjens, de Parnassien uit Sittard, vertaalt Heine's Lyrisches Intermezzo

Hoe de Gimpel een Perroquet werd / Hoe de mees een papegaai werd

 

Du coteau j’ai gravi le faîte;

Là, comme un tendre damoiseau,

Plein de sentiment, je répète:

« Ah ! si j’étais petit oiseau ! »

 

Vers toi, si j’étais hirondelle,

Je m’envolerais, triomphant,

Et je me nicherais, fidèle,

Sous ta fenêtre, ô chère enfant. 

 

Dans le vert tilleul qui l’ombrage.

Rossignol je me cacherais;

Toute la nuit de mon ramage,

Chère enfant, je te charmerais

 

Perroquet, sur ton cœur volage

J’irais percher; — de ces hâbleurs;

Il aime tant le bavardage,

Et guérit si bien les douleurs.

Uitgave van Beltjens' vertaling van Heine's Lyrisches Intermezzo (1888)

Het papegaaienmuseum oordeelt

De Charles Beltjens-papegaai

Geen papegaai te bespeuren bij Heine. Hoe komt die dan in Beltjens tekst terecht? In geen enkele tekstvariant van de Heinetekst komt een papegaai voor.  

Mogelijk zat Beltjens niet goed in de vogeltjes in het Duits, heeft hij het woord Gimpel nageslagen, is daarbij op de papageigimpel gestuit, en neemt vervolgens de vrijheid een vogel toe te voegen aan het gedicht. - De papageigimpel, paradoxornis flavirostri, wordt in het Duits ook wel de Schwarzkehl-Papageimeise genoemd, de Engelsen kiezen voor Black-breasted Parrotbill, terwijl het Nederlands het beestje afdoet met Zwartkeeldiksnavelmees.

 

Beltjens ruilt Heine’s mees in voor een papegaai, de zwaluw en de nachtegaal laat hij met rust, en zo krijgt een groot schrijver er een papegaai bij, de Charles Beltjens-papegaai.

De zwartkeeldiksnavelmees

1890, 20 juni Beltjens overlijdt in Sittard