Nieuwe Tilburgse Courant - maandag 3 mei 1954

 

 

Vreemde gebruiken in vroeger eeuwen

 

Vrouwen droegen zijden jurken om inkwartiering te krijgen

 

Verzoening van echtelieden

 

 

Het is een modern gebruik af te geven op de huidige samenleving. In tal van toespraken en publicaties wordt de ontreddering van de maatschappij gelaakt. Maar al te vaak wordt echter vergeten, dat het in vroeger eeuwen over het geheel niet veel beter toe ging. Nemen we nu alleen maar eens het gebied van de mode. Evenals thans waren de vrouwen uit vroeger tijden ook trouwe volgelingen der mode. Er zijn zelfs tijden geweest, dat men ten opzichte van de kleding zeer luxueus was en meer geld uitgaf, dan wenselijk was. In 1588 trachtte de koning van Zweden tevergeefs een einde aan deze misstand te maken en liet bij iedere vrouw, die een zijden japon droeg, een soldaat inkwartieren. Maar, hoe goed deze maatregel bedoeld was, leidde hij tot een tegenovergesteld resultaat, want vele vrouwen, die zich de weelde van zijden japonnen slechts even konden permitteren, meldden zich bij de magistraten om "inkwartieringsstraf" te ondergaan.

 

Averechts effect

De practijk heeft bewezen, dat straffen, ingesteld om buitensporigheden op het gebied der mode tegen te gaan, deze juist in de hand werkten. Onder de regering van Lodewijk XIV stelde men alles in het werk om de vrouwen te doen inzien, dat de "schoonheidspleistertjes" die zij op gelaat, armen en op de schouders droegen, inderdaad van slechte smaak getuigden. Noch inmenging van overheidswege, noch spotprenten of spotliedjes van straatjongens konden deze dwaze mode doen verdwijnen. Ten slotte gelukte het de geestelijke La Chaise in een vastenavondpreek er een einde aan te maken. Hij verklaarde dat hij tot zijn grote vreugde geconstateerd had, dat het dragen van schoonheidspleisters - waarop vaak landschappen en zelfs stadsgezichten voorkwamen - steeds minder werd. Ze werden nog slechts door dames van een bepaalde leeftijd gedragen, om kleine rimpeltjes te bedekken... Het gevolg van deze toespraak was, dat deze mode in minder dan geen tijd verdwenen was.

 

Krasse verzoening

Eigenaardige gebruiken had men vroeger ook ten opzichte van liefde, huwelijk en scheiding. In Zürich maakte men in geval van scheiding van een eigenaardig middel gebruik. Wanneer een echtpaar bij de bevoegde autoriteiten het verzoek om scheiding deed, dan werden beide echtelieden eerst veertien dagen in een eenzame toren opgesloten. Het was slechts een uiterst klein vertrek, dat hen ter beschikking werd gesteld met één bed, één tafel en één stoel. Zelfs de maaltijden moesten zij met één mes en één vork gebruiken. Wanneer de echtelieden na verloop van veertien dagen nog de wens te kennen gaven om te scheiden, dan werd hierin door de rechter toegestemd. Meestal hadden zij elkander in deze tijd evenwel gevonden.