Nieuwe Tilburgse Courant - zaterdag 20 september 1952

 

 

Familienamen in Tilburg

 

Bijna 900 gezinnen heten Jansen met één, twee of drie s'en

 

 

"Wie Tilburg zegt, heeft het over fabrikanten, den Heuvel en de Janssens." Dit is een gezegde in ons land. Dat Tilburg een fabrieksstad is, is algemeen bekend; dat de Heuvel het centrum is, ook. Maar hoe zit het nu eigenlijk precies met de namen van de Tilburgers? Als men hiervan een raadseltje zou maken, zullen de meesten beweren dat het aantal mensen, die de naam Jansen met een, twee of drie s'en dragen, in Tilburg het grootst is. En terecht. Wanneer men dan echter nog een paar namen moest noemen, zouden ongetwijfeld Mutsaers, met of zonder t, en Van Spaendonk, met of zonder c, de volgenden zijn. En de meesten zullen zeker denken, dat ze het dan bij het rechte eind hebben gehad. Maar niets is - dus op de naam Jansen na - waar.

Voor zover wij het na hebben kunnen gaan, wint de naam Jansen met en zonder s het glansrijk van de overige. In Tilburg zijn er niet minder dan ongeveer 886 hoofden van gezinnen, die deze naam dragen. We spreken dus nog niet eens van de vrouwen en kinderen! Het meest komt de "gewone" Jansen voor, terwijl die van 't zo juist genoemde getal er ruim 300 voor haar rekening neemt; dan volgt Janssens met 144 en vervolgens Janssen met 140. Gezinnen die Janse heten, zijn in Tilburg 30 in getal, terwijl de naam Jansens met twee s'en zeer zeldzaam is.*

 

Van - De Rooy en Smulders

Men zou kunnen zeggen dat er na deze naam een hele tijd niets komt en dan volgen de "Van" en "De" Rooy's en de Smulders-en, elk met een aantal gezinnen van 250, als we tenminste bij de laatste de naam Smolders met 59 in totaal niet meerekenen. Van Berkel is de volgende naam. Deze wordt gedragen door ongeveer 230 gezinnen, gevolgd door Verhoeven met 216 en Van Dongen met 210. Na de naam De Jong, met en zonder een h, die door 198 families gedragen wordt, komt dan de bekende Tilburgse naam Mutsaer(t)s. Hierbij is de volgorde aldus: Mutsaers 140, Mutsaerts 44, terwijl de naam Mutsaerds in Tilburg een heel enkele keer voorkomt.

 

Na Mutsaers volgt Van Iersel

Direct daarna komt Van Iersel met 180 gezinnen en De Beer met 179. De eveneens in Tilburg bekende naam Donders met 150 volgt pas na Van de Hout die 162 gezinnen heeft. En na Van Hest met 150 volgt Van Loon met 149. Het is natuurlijk niet doenlijk om alle namen met het juiste aantal gezinnen hier precies op volgorde weer te geven, te meer daar het gemiddeld aantal per naam ongeveer 50 zal zijn.

Voordat we echter de naam Van Spaendonck bereikt hebben, krijgen we boven af gerekend nog een veertiental familienamen, namelijk Bertens met 146, v.d. Sande(n) met 144, evenals Spijkers en Hendriks, vervolgens Van de Ven en Koks met een s of x 140, (De) Brouwer(s) met 130. Om precies te zijn De Brouwer met 60 en Brouwers met 70. Verder Pijnenburg met 114, Hamers met 112, v.d. Broek 109, Van Gorp 106, evenals Haans en Van Ierland(t), en Van Gool met 100. Dan komt de naam Van Spaendon(c)k met 98, Franken met 92, Van Beurden met 90 en Wouters evenals Van Lieshout ook met 90. De Tilburgse naam Van de Berg(h) telt 88 en Pessers 47 gezinnen. Daartussen komen echter nog andere voor, zoals Brands, Beerens, Cools, Aarts, Van Dooren, Van Boxtel, Van der Aa en Van den Brekel.

 

Het is dus helemaal zo onlogisch niet, dat men - over Tilburg sprekende - ook aan de naam Jansen denkt.

 

 

* Voetnoot redactie:

Jansen 300 + Janssens 144 + Janssen 140 + Janse 30 is bij elkaar geteld 614 en dat is nog lang geen 886. Het verschil van 272 kan niet veroorzaakt zijn door het aantal zeer zeldzame Jansens. De zetter zal dus wel iets creatiefs gedaan hebben met de cijfers!