INHOUD DIVERSE AUTEURS
CUBRA HOME
Heemkundig werk op CuBra
Heemkunde Tilburg Pierre van Beek
Heemkunde Tilburg Lambert de Wijs
Heemkunde Tilburg A.J.A.C. van Delft

Deze rubriek wordt geredigeerd door Ben van de Pol

Copyright 2013 van deze digitale presentatie en ontsluiting: Stichting Cultureel Brabant - CuBra & Ben van de Pol

 

Diverse auteurs - Verspreide publicaties

 

Nieuwe Tilburgsche Courant - dinsdag 22 november 1938

 

 

Het eeuwfeest van 't ziekenhuis

 

Ook Mgr. Diepen toont zijn belangstelling

 

Een radiumfonds van 10.000 gulden als feestgeschenk der burgerij

 

De Eerw. Moeder Overste Zr. Wilhelma geridderd

 

 

Gisteren dan is op officieele wijze het honderdjarig bestaan van het St. Elisabeth-Ziekenhuis herdacht, hetgeen geschiedde in een plechtige herdenkingszitting, die des middags om drie uur in de feestelijk versierde refter en recreatiezaal van het klooster der Zusters van Liefde, dat aan het ziekenhuis staat aangebouwd, plaats vond. Degenen, die hierbij van hun belangstelling blijk gaven, waren velen, o.w. zich ook bevond Z.H. Exc. Mgr. A.F. Diepen, bisschop van Den Bosch, die reeds des ochtends den nieuwbouw had ingezegend.

 

Wie er waren

Mgr. Diepen had plaats genomen aan de bestuurstafel, waar het College van Regenten van het Ziekenhuis zat, met aan het hoofd zijn voorzitter, den Hoogeerw. Heer J.F.M. Sanders, Deken van Tilburg. Onder de verdere aanwezigen merkten we o.m. op het volledige College van B. en W. met den gemeentesecretaris; H. Blomjous, lid der Eerste Kamer; de jubileerende Zusters met de Overste Moeder Wilhelma; het volledige feestcomité; ds. P. v.d. Wal, vertegenwoordiger van de Ned. Herv. Gemeente; ds. de Vries als vertegenwoordiger van de Geref. Gemeente; verschillende Zeereerw. H.H. Pastoors; de heeren M. Polak en H. Gersons als vertegenwoordigers van de Israëlitische Gemeente; Bestuur Wit-Gele Kruis; Bestuur Groene Kruis afd. Tilburg; Directeur en leden van het Burg. Armbestuur; Ver. Katholieke Ziekenhuizen; dr. Bantjes, inspecteur van de Volksgezondheid; vertegenwoordigers van Standsorganisaties; de commissaris van politie P.A.M. Preusting; Superior en Vicaris der Fraters; pater J. Verdonk, Overste van de Missionarissen van het H. Hart; father B. Vlasveld, Directeur van het St. Jozef Studiehuis; hoofden van takken van Gemeentedienst; mgr. prof. dr. Th. Goossens, rector der Leergangen; verschillende doktoren; vertegenwoordigers paters Capucijnen; leden van den gemeenteraad; verpleegsters en leden van het personeel van het ziekenhuis.

Bericht van verhindering was gezonden door Z. Exc. Minister Romme; Dr. Berger, Directeur-Generaal Volksgezondheid; P.W. de Jong, lid Eerste Kamer; Prof. Dr. J.E. de Quai, Rector Magnificus R.K. Handels Hoogeschool; Prof. Dr. Polak-Daniëls, Hoogleeraar Universiteit Groningen; L. Janssens, lid Provinciale Staten.

 

Openingswoord van den Hoogeerw. Heer Deken

Als voorzitter van het Regenten-College verwelkomde de Hoogeerw. Heer Deken Mgr. Diepen en de overige aanwezigen om er vervolgens op te wijzen, dat deze vergadering bedoelt te zijn een dankbare herinnering aan een honderdjarige ziekenverpleging in Tilburg.

Spreker herinnerde er aan, hoe op 19 November 1838 het ziekenhuis in de Gasthuisstraat betrokken werd, waar alles nog niet zoo perfect kon geschieden als dat bij het voortschrijden der wetenschap wel noodzakelijk was. Er werd met ernst naar betere banen gestreefd, waarbij de nestor der Tilburgsche medici, dr. Deelen, reeds 40 jaren geleden een belangrijke rol speelde. 't Was een verheugend feit, toen op 19 November 1929 het doodvonnis van dit oude gasthuis voltrokken en het nieuwe in gebruik genomen kon worden. Onder de voortreffelijke leiding van zijn geneesheer-directeur, den heer dr. F.S.P. van Buchem, groeide dit weer uit tot 'n ziekenhuis, dat thans 360 bedden telt.

Een belangrijke plaats in het ziekenhuis nemen de Zusters in, daar deze 100 jaar lang de zieken verpleegd hebben. De continuïteit ligt dus vooral bij haar. Spreker weet, dat de Zusters niet van loftuitingen houden. Deze zijn voor haar zelfs een pijnbank, heeft men hem medegedeeld. Dit is evenwel de grootste lof, die men de Zusters brengen kan. Spreker zal haar verder niet op die pijnbank leggen. Als spreker dan ook al niet prijzen mag, dit belet hem toch niet te danken voor den arbeid, die hier pro Deo met de grootste toewijding verricht is en welke zoo vaak warmte en licht gebracht heeft in het sombere en kille leven van hen, die ziek zijn. Een spontaan applaus der aanwezigen onderstreepte spreker's toespraak.

 

Rede van den Burgemeester

Hierna werd het woord verleend aan den Burgemeester van Tilburg, mr. dr. F. Vonk de Both. Deze begon met er op te wijzen, dat men - wanneer men nagaat wat een evenement voor Tilburg de opening van het nieuwe ziekenhuis in 1929 was - beter beseft wat 't moet zijn geweest, toen Tilburg zijn eerste ziekenverzorging kreeg, nu 100 jaar geleden. Thans is het haast onmogelijk zich in te denken, dat men vroeger heelemaal geen ziekenhuis kende. Toch was dit tot voor 1827 het geval zooals o.a. het interessante schrijven van de vier oprichters aan den pastoor van 't Goirke blijkt, en welke brief de oorsprong van het ziekenhuis was. Nu er 100 jaar zijn voorbijgegaan, staan we voor twee feiten, nl. het eeuwfeest van de Stichting en het feit dat de Zusters van Liefde zich 100 jaar met de verzorging der zieken hebben beziggehouden. Op dit dubbel feest past het allen uiting te geven aan zijn vreugde en dankbaarheid. Bovenal past dit spreker omdat hij als hoofd van de gemeente vooral beseft wat een groote zegen 't voor een stad is een goed ingericht ziekenhuis te bezitten.

Namens alle ingezetenen brengt spreker de gelukwenschen bij het feest over, daarbij hulde brengend aan leiders voor hun wijs beleid en voor het vele menschelijke leed dat hier kon gelenigd. Dezelfde wenschen richtte spreker ook tot de Zusters.

 

Koninklijke onderscheiding

Daarna verklaarde spreker echter toch ook nog een bijzondere taak te hebben jegens de Zusters. Zonder ooit terug te deinzen - ook niet bij besmettelijke ziekten - gaven zij zich in groote edelmoedigheid en zelfopoffering honderd jaar lang. Zij vergaarden zich daarbij verdiensten, welke niet voldoende gewaardeerd kunnen worden. In die waardeering staat spreker niet alleen. Ook anderen hebben gemeend die tot uiting te moeten brengen en zoo kan spreker thans op verzoek van den Minister van Sociale Zaken mededeelen, dat het H.M. de Koningin behaagd heeft de Eerw. Moeder Overste van dit ziekenhuis bij Kon. Besluit van 18 Nov. ll. nr. 22 te benoemen tot Ridder in de Orde van Oranje Nassau. Onder applaus der aanwezigen bekleedt spreker daarop Moeder Overste Wilhelma met de teekenen der hooge onderscheiding, haar hierbij van harte gelukwenschend.

Vervolgens wijst spreker er op, dat er ook nog een derde feit is, dat zoovelen hier te zamen brengt, nl. de inzegening van 'n nieuwen vleugel van het ziekenhuis. Met deze uitbreiding heeft het bestuur getoond zijn tijd te verstaan en spreker biedt het hiermede zijn gelukwenschen aan. Verder betuigt spreker nog zijn dank aan den geneesheer-directeur met zijn medischen staf en verpleegsters voor hetgeen zij deden om het Tilburgsche ziekenhuis de reputatie te bezorgen, die het thans in den lande bezit en voorts aan den bouwmeester van den nieuwen vleugel. Spreker besloot met den wensch, dat 't ziekenhuis aan zijn doel zal blijven beantwoorden en dat het bestuur het steeds hooger op weten zal weten te stuwen.

De Hoogeerw. Heer Deken dankte namens Moeder Overste H.M. onze geëerbiedigde Koningin met Haar adviseurs voor de onderscheiding en den Burgemeester voor zijn vriendelijke woorden. Spreker verklaarde in die onderscheiding niet alleen een eer voor Moeder Overste met de Zusters te zien, maar ook voor het bestuur van het ziekenhuis.

 

Toespraak Mgr. Diepen

Z.H. Exc. herinnerde er aan hoe hij bij vorige inzegeningen van dit ziekenhuis den zegen des hemels heeft afgesmeekt en hoe deze beden zijn verhoord geworden. Daarom stemt de bloei van dit ziekenhuis op de eerste plaats tot dankbaarheid jegens God. Daarnaast echter brengt spreker lof aan het bestuur met zijn voorgangers en allen die hebben meegewerkt om dit ziekenhuis te maken tot de inrichting die het thans is. Door een gelukkige samenwerking van kerk, bestuur, doktoren en overige medearbeiders zijn hier reeds vele lichamelijke smarten gelenigd, waarbij het mooie is, dat hier gewerkt wordt in den echten christelijken geest van naastenliefde, indachtig de woorden van onzen Zaligmaker: "Zalig zijn de barmhartigen, want zij zullen barnhartigheid verwerven."

Niet alleen worden hier de nooden van het lichaam gelenigd, maar ook van den ziel. Voor honderden heeft de verpleging van de Zusters nog den weg gebaand om in bezit te komen van de hemelsche glorie en de bovennatuurlijke liefde tot God. Om dat bovennatuurlijke leven te doen bloeien hebben de Zusters zich die groote opofferingen getroost. En met succes. Daarvoor loven en danken wij God. Met den wensch, dat op voorspraak van de H. Maagd en de H. Elisabeth het ziekenhuis nog veel vruchtbaar werk voor ziel en lichaam zal opleveren en dat de Zusters nog lang de trouwe bewaaksters in het St. Elisabeth-Ziekenhuis zullen blijven, besloot Mgr. zijn toespraak.

Nadat de Hoogeerw. Heer Deken eenige welgekozen dankwoorden tot Mgr. gericht had, sprak de voorzitter van het feestcomité de heer Fr. Mutsaerts Jr.

 

Aanbieding feestgeschenk

De heer Mutsaerts verklaarde ervan versteld te hebben gestaan, toen hij vernam, dat een zoo goed ingericht ziekenhuis als het Tilburgsche nog wat te kort kwam. Het feestcomité heeft zich beijverd om dit tekort aan te vullen. Het leek niet gemakkelijk want er was veel geld voor noodig, doch het comité zag zijn verwachtingen overtroffen. De benoodigde som van f 10.000 (TIEN DUIZEND GULDEN) tot het aanschaffen van een dosis radium is door de burgerij van Tilburg en omstreken bijeengebracht. (applaus) Een verblijdend teeken noemde het spreker, dat dit bedrag - al zou men natuurlijk zonder eenige groote giften nooit zoo ver gekomen zijn - toch ook voor een groot deel is bijeengebracht uit kleinere giften, zoodat dus heel velen er aan hebben medegewerkt. Ook zijn er giften bij van de arbeidende bevolking van Tilburg, wier organisaties hiervoor gaarne hun kas geopend hebben. Spreker bood het bestuur dit geschenk aan met een album met de namen van hen, die er aan medewerkten en sprak de hoop uit, dat door het bezit van het radium de behandeling nog perfecter zal worden en velen hierdoor genezing mogen vinden. Dank betuigde spreker de Zusters omdat zij zoo bereidwillig waren een geschenk, dat eigenlijk voor haar moest zijn, aan het ziekenhuis af te staan. Er is echter ook nog wat voor de Zusters overgebleven, dankzij de goedgeefschheid der schenkers. De Zusters zal nog een bedrag van eenige honderden guldens ter hand gesteld worden, om hiervan, naar eigen goeddunken, gebruik te maken.

Nadat het hierop volgend applaus bedaard was, dankte de Deken in een geestig speechje voor het vorstelijk geschenk, dat voor het ziekenhuis van zulk een ontzaglijke waarde is. Spreker deelde hierbij mede, dat - naar schatting - het radium 2500 jaar zijn kracht behoudt en voorts dat voor de behandeling hiermede geen extra kosten in rekening worden gebracht. Het is een geschenk en dat moet het blijven ook! Aldus de spreker.

 

Lof namens de geneesheeren en specialisten

Namens de geneesheeren van Tilburg en omstreken betuigde dr. Taminiau 't bestuur met de Zusters dank voor de wijze waarop zij steeds de outillage van het ziekenhuis en de behandeling aangepast hebben aan den geest van den tijd. Vooral prees spreker den arbeid der Zusters van wier moeilijke taak maar weinigen de intensiteit kennen. Deze eischt echter meer dan groote toewijding, nl. algeheele overgave. De geneesheeren zijn dankbaar voor het verleden, tevreden met het heden en vol vertrouwen op wat de toekomst met 's Heeren zegen nog zal brengen, aldus besloot spreker zijn gelukwensch.

Dr. van Buchem wenschte nog als geneesheer-directeur de Zusters geluk met de wijze waarop zij steeds de moeilijkheden hebben overwonnen, terwijl spreker vervolgens nog als voorzitter van de specialisten namens dezen de gevoelens van dank en waardeering vertolkte. Als de specialisten resultaten mochten bereiken, danken zij dit mede aan hun trouwe helpsters. Als stoffelijk blijk van erkentelijkheid hiervoor bood spreker Moeder Overste een prachtig Missaal voor de kapel aan.

De Hoogeerw. Heer Deken dankte namens Moeder Overste voor het geschenk met vriendelijke woorden om vervolgens de bijeenkomst met een algemeen dankwoord te sluiten. De genoodigden begaven zich daarop naar een der andere lokaliteiten van het klooster waar ververschingen werden aangeboden.