Over
de Bredaseweg
Bij de Zomerstraat gaat u rechtdoor. Rechts aan de overkant ziet u de begraafplaats Binnenstad, gelegen aan de Bredaseweg.
De gietijzeren beelden, voor het merendeel door particulieren betaald,
zijn een prachtige illustratie van het katholieke leven dat Tilburg tot 1970 beheerst heeft. Op de hoek de heilige
Franciscus van Sales, patroon van de schrijvers, herkenbaar aan veder en boek. We betreden de begraafplaats
met een citaat uit het gedicht Kerkhof Bredaseweg (1946) van Antony Kok:
Het is geen hof,
langs drukken weg,
in 't midden van de stad,
'n Barre steenenhoop
van klein gedoe en ijdelheid,
Die blakend heet in zomers
en in winters vochtig koud,
In zon en modder
staat te wank'len
van vergankelijkheid
Op de begraafplaats zijn vele bekende Tilburgers begraven, waaronder:
- Mgr. Prof. Dr. M. Cobbenhagen, priester, econoom en onderwijspionier.
- Walter Breedveld
- Jan de Pont, industrieel met een voorliefde voor kunst. Met geld uit zijn nalatenschap hebben zijn erfgenamen het
museum De Pont voor moderne kunst gesticht.
- Hendrik Moller. Hij heeft een belangrijke rol gespeeld als emancipator van de
katholieken, in het bijzonder ten aanzien van het cultureel bewustzijn.
- De familie Kessels. Het meest opvallende ornament is dat van Marietje Kessels:
een jong meisje dat zich vastklampt aan een kruisbeeld. De Latijnse tekst luidt 'Ave crux, spesunica', in vertaling: `Wees gegroet kruis,
enige hoop'.
De elfjarige Marietje werd in het jaar 1900 dood aangetroffen op het zoldergewelf (verwulfsel) van
de kerk van de parochie Noordhoek, die zich indertijd rond deze begraafplaats uitstrekte (de parochie is
opgeheven, de kerk is gesloopt). Over deze moord publiceerde Ed Schilders (1951) in 1988 het boek
Moordhoek, waarin voor het eerst een nauwkeurige reconstructie van de moord en zijn nasleep werd gegeven,
met als belangrijkste uitkomst dat de katholieke en wereldse overheid anno 1900 de grootst mogelijke
inspanningen hebben gedaan om de ware toedracht te verdoezelen.
De Tilburgse schrijver Ed Schilders leest
hier een stuk voor uit zijn boek Moordhoek.
We verlaten de begraafplaats met een citaat uit Een handvol verzen (1946) van de Tilburgse dichter Anton
Eijkens. Luister hier naar het gedicht.
Vanaf hier heeft u ook het beste uitzicht op de gebouwen
van het Sint Odulphuslyceum, grenzend aan het kerkhof, broedplaats van literair talent. Hier gingen (onder
anderen) school: Anton Eijkens, Frans van der Ven (Frank Valkenier), Luc van Hoek, Uri Nooteboom, Cees
Nooteboom, Arnold Heumakers, Ed Schilders, Kees van Kalmthout, Joep Eijkens, Ivo de Wijs, Mai Spijkers,
Luc Verschuuren, en Jef van Kempen.
Van de op letterkundig of taalkundig gebied actieve docenten noemen we
slechts: P.C. de Brouwer, prof. dr L.C. Michels, Piet Eligh, Geert van Beek, Wil Sterenborg, dr. Frans
Vercammen, en Lambert Tegenbosch. En niet te vergeten Frans Siemer: priester, verteller, beeldend kunstenaar,
en vooral inspirator van de eerste generatie studenten die vanaf de late jaren 1910 naar de Tilburgse Katholieke
Leergangen kwam.
De Tilburgse schrijver Anton Eijkens leest hier een stuk voor over het huis aan de
Reitse Hoevestraat waar Frans Siemer gewoond heeft.
We hoorden `de Siemer', zoals hij genoemd werd, al aan het woord over zijn leerling Anton
Roothaert (`een goed jong'); Anton van Duinkerken, die na zijn mislukte seminariestudie Nederlands kwam
studeren in Tilburg, beschreef de Siemer als volgt:
Toen ik hem leerde kennen, woonde hij, ironisch genoeg
onder zijn omstandigheden, in de Zwijsenstraat, waar hij
een boekerij onderhield, die wij schaamteloos
gebruikten. Er stond van alles in zonder dat iemand
redelijk kon nagaan, hoe het er terecht gekomen was of
wat het er deed. Trouwens, ik leerde hem in een
boekwinkel kennen [Wij] bezaten beide een zwak voor
literatuur, om het nu zo maar te noemen. Juist in de
twintiger jaren van deze eeuw schenen de letteren het
draagvlak uit te spreiden voor heel de vernieuwingswil
van de katholieke mens in ons land [...] Die koorts
beving de Siemer en mij niet alleen. Dikwijls namen aan
onze nachtgesprekken anderen deel. Met alles kon
worden gespot, niet met de verzen van de nieuwe tijd!
De Hilvarenbeekse schrijver Jan Naaijkens schreef ook een stuk over de Bredaseweg, dat u hier kunt beluisteren.
Terug naar het begin van de pagina
|
|
Meer informatie
U bevindt zich op het ogenblik ongeveer hier:
Over de volgende schrijver(s) kunt u meer informatie vinden:
Als u de volledige tekst
van de literaire wandelroute
wilt lezen dan kunt u deze hier
downloaden.
|