TERUG - HÖSKE
INHOUD W T T
CUBRA HOME

PRINT DEZE PAGINA

 

Het Woordenboek van de Tilburgse Taal wordt mede mogelijk gemaakt door

Bijlage

Het 'Höske' in de schilder- en prentkunst

zelfstandig naamwoord, verkleinwoord

Huisje, daar waar men zijn behoefte deed; plee

-- Hij zit al en ketier op et höske

Et höske lichte = de beerpot van de W.C. leeghalen

Handschrift Daamen 1916: "höske - op 't höske zitten (op de WC)"

RJ. 'a's Mieke lang op 't hùske zit'

Dètter veul sôrte meense zèn/ lèèkent wèl klaore taol/ Mar as ge op et höske zit/ Dan ruukte allemòl egaol. (Lechim; ps. v. Michel van de Ven; ongedateerd knipsel 1960-1980; uit: ‘Gin verschil‘)

Aachter in den hof bij de smid stond het huiske. Vruuger stonden de huiskes ammel aachter in den hof, as ge ’s naachts buikpent kreeg koste in oe vaon, mee of zonder heldere maon, over den hofpad daor nor toe waandelen. [BRON]

De Wijs -- As ge meteen nao oew eten naor ’t huîske gaot, noemen wij dè laojen en lossen (16-01-1975)

Van Beek - Wat "'t huske" of "de beste kamer" is, weet ge. (Nwe. Tilb. Courant; Tilburgse Typen afl. XIII; 28 maart 1958)

Cees Robben: Ik blaos de plaanke vant höske?

K vloog et höske op èn aaf./ K moes van èèrmoej nòr den dòkter/ die me en remeedie gaaf. (Lechim; ps. v. Michel van de Ven; ongedateerd knipsel 1960-1980; uit: De weekes aachteraaf)

Ze zin: De höskes van ons hèùs/ die stòn nòg ammol bèùte/ èn dörom kan den hösbaos fèèn/ nòr huurverhôoging flèùte. (Lechim; ps. v. Michel van de Ven; ongedateerd knipsel 1960-1980; uit: De biste-kaomer)

...en hier op ut höske hoef ik allêên mar nor mun êêge gezêêk te löstere... (Hein Quinten, Tilburgse spreuken; ca. 1990)

Stadsnieuws (rubriek): wòcht èfkes, vur we gòn moet ik nog op et höske - ... naar het toilet. (160510)

Frans Verbunt: de plaanke vant höske schèète

As de tillevisie zôomar stopt

of ‘t höske stevig durlòpt,

liefst op zondag in de naacht,

dan zuke-z’iemand die kan kome

en as’t kan vur niks,

die dè vlug en netjes oplost.

(Lauran Toorians; Ik zèè ne sul; CuBra; 200?)

WBD (III.2.1:112) 'huiske', c.q. 'gemak' = wc: ook 'plee' genoemd

verkleinwoord van 'hèùs', met vocaalkrimping

Jan Naaijkens, Dès Biks (1992): (1992): 't höske - bistekaomer, plee, nummer 100

 

Anthonie Beerstraten - Schaatsers bij de stadsmuren

Deze schilderij is vooral interessant door zijn afbeelding van een uit de buitenmuur hangend 'huisje'.

Eerder schilderde Breughel deze situatie al. Zelfs met twee bezoekers tegelijkertijd.

Thomas Bewick

Huisje is opgesteld bij de plaats waar het varken de uitwerpselen kan vinden en opeten.

Adriaen Brouwer - De drinkers aan tafel

Bijna niet te zien, maar er zit al iemand op deze plee. Ook hier een varken dat de mest blieft.

Christoffel van den Berghe - Winterlandschap (1615)
Christoffel van den Berghe - Winterlandschap (1615) -detail

Het huisje is al bijna omgevallen. Let op de jongen die onder de boom zit. Van links nadert een jongen met een sneeuwbal!

Dorp bij Amsterdam - F.E. Weirotter; naar A. van der Neer
Dorp bij Amsterdam - F.E. Weirotter; naar A. van der Neer (detail)
Dorp bij Haarlem; J.C. Le Vasseur; naar-J.F. van Breda
Dorp bij Haarlem; J.C. Le Vasseur; naar-J.F. van Breda (detail)
De roeibootjes; W. de Zwart

E. van de Velde

B.J. van Hove (1823)
Pieter Gijsels - Dorpsgezicht
Pieter Gijsels - Rivierlandschap
Anonieme lithografie uit de 19de eeuw
Onbekende kunstenaar - 20e eeuw - Het Huisje bij het sluisje
Jan Abramsz. Beerstraten - Schaatsers bij Sloten (17de eeuw)