TERUG
INHOUD W T T
CUBRA HOME

PRINT DEZE PAGINA

 

Het Woordenboek van de Tilburgse Taal wordt mede mogelijk gemaakt door

Bijlage

De Hasseltse litanie

Voor een audiobestand van dit lied op CuBra KLIK HIER

 

Door A.J.A.C. van delft en Pierre van Beek

 

Van Delft - Hasseltschen Litanie". Zonder de bedoeling te hebben beleedigende spot te geven of injurieus over zaken te schrijven, die anderen dierbaar zijn, schreef een oude man mij dat "lieke" op, zooals hij het als kwajongen vroeger met de heele jongensschaar zong, als zij op vacantiedagen rondzwierven; als zij tegen valavond aan de deur zaten, lagen of hingen (al naar 't uitkwam) of als ze naar de bosschen gingen om hout te sprokkelen. Hij woonde toentertijd "achteraan in de Hasselt" en het liedje was gemaakt op enkele boeren en burgers, die in de buurt der Hasseltsche Kapel woonden. Voorzoover hem bekend zijn allen reeds dood. Het is dan ook al vijftig jaar geleden. Doch al zou dat niet het geval zijn, dan is 't nog niet erg: 't is maar voor de grap. Zeker wist mijn zegsman echter, dat twee woningen ervan al jarenlang verdwenen zijn, namelijk nr. 1 en 2 in de Dongensche baan. Die stonden ter hoogte waar nu de steenoven der firma Teurlings is, doch dan aan de overzijde van den weg; er woonden de Kinderen van Besouw en Kees Kleiberg. 't Was nog geen keiweg, doch een rulle zandbaan.

Het liedje werd door een of meer voorgezongen, terwijl het refrein in koor door allen ingezet werd. Dat refrein was: "Ora pro nobis" doch om niet te spotten klonk het ook wel "Viva brokken lorum" achter iederen regel. We steken dus op oude wijs van wal.

     Tirres van Besouw zat in de hei, Viva brokken lorum

     Daar maakte hij alle meskes blij. Viva brokken lorum

 

     Jaans Klaai zat in den hoek, (idem telkens verder refrein)

     Zij vangt de vlooien uit Kees z'n broek.

 

     Suske Leyten hee n'n trog,

     Hij wil wel bakken, mar hee geen rog.

 

     Grortje van Dijk, dè ies ne wèver,

     Hij gaot ok slaachten vur de lèver.

 

     Kiske Heeren hee un biljert,

     Ze speulen d'r op, mèr 't is niks wèrd.

 

     Tinus Rijnen hee un wijf,

     As ze sch....t, dan stao ze stijf.

 

     Tinus Bierkens hee un klep, (pet)

     Ze dient ok wel veur mulikschep.

 

     Dien Bayens hee 'nen os,

     As die sch....t, dan brikt ie los.

 

     Tontje Vromans hee negen jong,

     Hij stulpt ze allemaol onder 'n ton.

 

     Boer Jaansen hee 'n pèrd,

     Dat is gin hallef centje wèrd.

 

     Mie Verhiel wont aachter de kapel,

     Ze ies wel dik, mar ze ies nie wel.

 

     Sjef de Jong mee zunnen witte slub, (sloof)

     Hij spult ok wel veur bulzebub. (Beëlzebub = opperste duivel)

 

     Jantje Mutsaers hee nun hond,

     Van veure spits, van aachter rond.

 

     Tiest Koolen hee un keir, (kèr = kar = wagen)

     Mee burries van een maastespeir. (spar = den)

 

     Peer Brobbel kan goed huskes lichten, (beerput ledigen)

     Mar ook heel goed z'n liekes dichten.

 

     Kees van Eyk wont neffe de spuit, (het brandspuithuisje)

     Maar hij krijgt daorvan ginnen rooien duit. (Nwe. Tilb. Courant; Van vroeger dagen 115; 18 mei 1929)

 

Van Beek - Toen we in 'n vroegere bijdrage de oude "Hasseltse litanie" opnieuw ten tonele voerden, verwachtten we niet, dat er nog reacties op komen zouden, want er zijn meerdere "teksten" van al naar buurt wáár en tijd tóen ze gezongen werd. Doch men vroeg opheldering over het volgende. (Briefschrijver zal me niet kwalijk nemen te veronderstellen, dat hij van origine niet-Tilburger is, want anders wist hij toch zeker, wat 'n Kèr is!) 'n Kèr. Nou zeg, wie kende vruuger gin boerekèr! Zeg dan maar "kar" of wagen. Hoewel lang niet iedere wagen 'n Tilburgse kèr is. Zeg dat eens tegen "'n slee-van-'n-wagen." Want ook deze begripsaanduiding voor een luxueuse auto zal tezijnertijd nadere toelichting eisen, als op dit gebied - en wie weet, hoe spoedig! - ingrijpende veranderingen plaats vinden. 'n Boerekèr naast 'n tractor; 'n vlaams werkpaard tegen 'n paardekrachten tellende landbouwmachine. Ga zo maar door met historische vergelijkingen. 'n Maaste spèr is een rechte tak Van een masteboom, dienende voor berrie. Met 'n mölkschep schepte men melk uit de karnton, staande bij de karnmolen, waarin een karnhond al maar voortliep, eindeloos met hetzelfde uitzicht, totdat de boter boven klonterde. 'n Trog was de langwerpige houten bak, waarin naast de bakker ook de boer ijverig hun roggebrood en mik bakten. Al te hygiënisch kon het niet heten, als de boer zowel als de bakker met blote voeten de deeg al trappende bereidden. (Nwe. Tilb. Courant; Tilburgse Typen afl. XIII; 28 maart 1958)